
Maandagavond 9 juni was EPPA-partner Nora van Elferen te gast bij WNL Haagse Lobby op NPO Radio 1. Aan tafel zaten ook Jelmer Alberts (Bouwend Nederland) en Floor Doppen (BNR Nieuwsradio). Centraal stond de vraag: wat kan er in de periode na de val van het kabinet nog wél in politiek Den Haag? En wat betekent dat voor lobbyend Nederland? Een aantal onderwerpen passeerde de revue:
Een Zorgakkoord zonder minister
De val van het kabinet kwam op een pijnlijk moment: vlak voor de geplande ondertekening van het lang onderhandelde Zorgakkoord, waar zo’n 100 partijen aan mee hebben gedaan. “Het akkoord is er, maar wie tekent het?” Vanwege het complexe stakeholderveld gaat ambtelijk van alles door, maar er is momenteel geen minister van Volksgezondheid die kan tekenen.
Wat wél kan: beleidsruimte buiten de Kamer om
Nora wees erop dat ‘controversieel verklaren’ formeel alleen geldt voor behandeling in de Tweede (en Eerste) Kamer. Het kabinet kan besluiten op sommige thema’s zelf door te gaan. Zo deed Rutte-IV dat eerder met 1 miljard euro voor Oekraïne.
De VVD en politieke behendigheid
De VVD is volgens Nora goed gepositioneerd in deze onzekere fase. “Ze hebben hun verhaal klaar. Iedereen communiceert hetzelfde. Dat helpt.” Bovendien heeft de partij bij de start van het kabinet goed opgelet, zoals bij het financiële kader, de timing van VVD-punten en bij de vervangingsregeling voor bewindspersonen. Daardoor kan minister van Justitie en Veiligheid Van Weel (VVD) nu – in campagnetijd – als vervanger optreden op de felbegeerde post van Minister van Asiel en Migratie. In vergelijking met drie minder ervaren coalitiepartijen, toont de VVD hiermee politieke behendigheid.
Een voorspelbare kabinetsval, en dan?
“Dit is de val die je wist dat zou komen,” aldus Nora. Veel partijen en organisaties hebben zich hierop voorbereid. Er zijn draaiboeken, tijdlijnen – en sommige trajecten kunnen mogelijk alsnog doorgaan. “Het is dus even slikken, en dóór.”
Framing in campagnetijd
Nora wees op het belang van issue-ownership in verkiezingstijd: “Politieke partijen richten zich dan sterker op framing – op herkenbaarheid van thema’s en relevantie voor kiezers.” Voor lobbyisten is dit ook het moment om beleidsonderwerpen te verbinden aan die grotere politieke frames, zoals woningbouw of nationale veiligheid.
Wat nog komt: Prinsjesdag en het formatiespel
Tot slot blikte Nora vooruit op Prinsjesdag. Die valt vlak voor het verkiezingsreces: “De vraag is hoe ze met die begroting in campagnetijd omgaan.”